Kasa Hesabının Dönem İçinde Eksi Bakiyeye Düşmesi
Değerli okurlar, bilindiği üzere, firmaların kasa hesabının alacak bakiyesi vermesi, muhasebesel işleyişin aksadığına yönelik karine teşkil etmektedir. Esasında kasanın alacak bakiyesi vermesi demek kasada olmayan bir paranın muhasebe kayıtlarına işlenmesi demektir.
Diğer taraftan, kasa hesabı alacak bakiyesi veriyor ise bu durum, işletme kayıtlarının, noksan, karışık veya usulsüz olduğunun bir karinesi olarak kabul edilecektir. Bu ise, şirket aleyhine re’sen tarhiyat nedeni sayılacak ve işletmenin dönem ticari kazanıcının takdir komisyonlarınca veya yapılacak vergi incelemesi sonucuna göre yeniden belirlenmesini gerektirecektir.
Kısacası kasa hesabının ALACAK bakiyesi vermesinin hiç de masum bir yaptırımı yoktur. Öyle ki; Danıştay 4. Dairesinin, 15.04.1987 Tarihli, 1986/1546 Esas No, 1987/1382 Karar No’lu bir başka kararında, “Kasa giriş ve çıkışlarının sıhhatli olmadığının tesbit edilmesi halinde olayda re’sen takdir sebebinin varlığının kabul edilmesi gerekir.” şeklinde bir yoruma gidilerek, söz konusu durumun re’sen takdir nedeni olduğu ifade edilmiştir.
Uygulama: ABC A.Ş.’nin kasadan yapması gereken 7.000 TL tahsilatı ortak doğrudan kendisi yapmıştır. Aynı gün Betül Ltd. Şti’ye 5.000 TL ödemede bulunmuştur.
——————————————————/——————————————-
320 SATICILAR 5.000
100 KASA 5.000
————————————————————————————————–
Yukarıda firma 5.000 TL borcunu ödediği anda kasada 2.000 TL para olduğu varsayılmıştır. Ancak, ortak bu parayı kendisine kullandığı için kasa bakiyesi eksi vermiştir.
Zira, ortak kasadan para çekmemiş olsaydı 7.000 TL tahsilat doğrudan kasaya girmiş olacaktı. Şöyle ki;
——————————————————-/———————————–
100 KASA 7.000
120 ALICILAR 7.000
——————————————————————————————-
Şimdi, şirket kasasına giren para ile borcu olan 5.000 TL’yi ödemiştir.
————————————————-/——————————————
320 SATICILAR 5.000
100 KASA 5.000
——————————————————————————————
Görüldüğü üzere şirket kasasına giren parayı ortak çekmemiş ve böylece de kasanın bakiyesi eksiye düşmemiştir.
Şunu da belirtmek isteriz ki, firmaların Kasa hesabının sıfır olması, kasada para olmadığını gösterir. Bu durum ticari teamüllere ve hayatın doğal akışına aykırıdır. Firmaların bu hususa dikkat etmeleri gerekmektedir.
10.05.2024
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com